روز ملی فناوری هستهای ایران
سرزمین آریایی : روز 20 فروردین در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران به عنوان روز فناوری هستهای شناخته میشود. هرساله در این روز جشنی با حضور مسئولین دولتی برگزار میشود و از دستاوردهای هستهای جدید رونمایی میگردد.
این روز به مناسبت ۲۰ فروردین 1385 و اعلام دستاوردهای هستهای قابل توجه در آن روز نامگذاری شدهاست. در تاریخ 20 فروردین سال 1385، خبر دستیابی ایران به فناوری غنی سازی اورانیوم و ایجاد زنجیره کامل غنیسازی در نطنز در رسانههای ایران و جهان بازتاب داده شد. در پی انتشار این خبر قرار بر این شد تا به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، برای قدردانی از تلاشها و دستآوردهای افتخارآمیز دانشمندان هستهای ایران، همه ساله چنین روزی گرامی داشته شود.
فناوریهای هستهای در بسیاری علوم مدرن از جمله مهندسی، پزشکی، هوافضا و بسیاری از حوزههای دیگر کاربردهای فراوانی دارد اما به دلیل نیاز به زیرساختهای عظیم، هزینهبر و پیشرفته، تنها در اختیار تعداد انگشتشماری از کشورهای جهان است. ایران نیز در حدود یک دهه پیش رسماً به جمع این کشورها پیوست و در مدت کوتاهی از این فناوری برای پیشرفت در زمینههای علمی و صنعتی بهره گرفت.
اهمیت دستیابی به انرژی هستهای در ایران از یک جهت دیگر نیز قابل بررسی است و آن تحقق شعار «ما میتوانیم» است. دستیابی به انرژی هستهای پیشرفتهای فراوان و افزایش قدرت یک کشور را در پی دارد و به همین علت در پی انتشار اخبار فعالیتهای هستهای ایران در سال 2002 میلادی، نگرانی کشورهای غربی نیز آغاز شد. دنیای غرب تمام تلاش خود را برای جلوگیری از پیشرفت هستهای ایران انجام داد. این تلاشها در سال 2003 میلادی با اعمال تحریمها از سوی سازمان ملل، امریکا و اتحادیه اروپا وارد مرحله تازهای شد. اما با وجود همه تحریمها و مشکلتراشیها از جمله ترور و حملات سایبری، ایران به پیشرفت خود ادامه داد و نهایتاً در سال ۲۰۰۶ میلادی دانشمندان کشورمان موفق به تولید چرخه کامل سوخت هستهای در مقیاس آزمایشگاهی شدند و ایران به کشورهای عضو باشگاه اتمی پیوست.
هرچند برخی تحلیلگران معتقدند استفاده از انرژی هستهای خطرات بسیار و هزینههای سنگینی را در پی دارد اما دلایل قانعکنندهای برای بهرهگیری از آن در ایران وجود دارد. اولین دلیل این است که سوختهای فسیلی و در رأس آنها نفت جزو منابع پایانپذیر هستند. تخمین زده میشود که ظرف نیم قرن آینده، ایران اگر واردکننده نفت نباشد، صادرکننده آن نیز نخواهد بود. اهمیت مسئله کاهش تدریجی سوختهای فسیلی زمانی بیشتر میشود که بدانیم در سالهای اخیر مصرف سوخت در کشور ما سه یا چهار برابر شده است. بنابراین عقب ماندن از قافله اتمی میتواند در آینده فشارهای اقتصادی-اجتماعی کمرشکنی را بر ایران تحمیل کند. از طرفی بهرهگیری از انرژی اتمی سرعت پیشرفت در بسیاری از علوم و فنون را افزایش داده و افقهای جدید را پیش روی کشور قرار میدهد. در زیر به برخی از کاربردهای صلحآمیز انرژی هستهای اشاره خواهیم کرد.
کاربردهای صلح آميز انرژی هستهای
هر چند اولین تجربه جهانی بشر از انرژی هستهای، ترس و وحشتی بود که در جنگ جهانی دوم پس از بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی تمام کشورها را فرا گرفت اما همانطور که در قبل نیز اشاره شد امروز انرژی هستهای در بسیاری از حوزهها کاربردهای فراوان و حیاتی دارد. برخی از این حوزهها عبارتند از:
1) توليد برق: اولین و شاید بارزترین کاربرد انرژی صلحآمیز هستهای تولید برق است. امروزه در کشورهای پیشرفته نیروهای اتمی بسیاری به تولید برق فعالیت دارند.
2) پزشکي و امور بهداشتی: امروزه دانش هستهای و دانش پزشکي پيوندی ناگسستنی و رابطهای تنگاتنگ دارند. درحال حاضر علاوه بر استفاده از انرژی اتمی در اشعه ايکس و کاربرد آن در دستگاههای راديوگرافی و عکسبرداری، از راديوداروها برای درمان بيماریهای سرطانی استفاده می شود.
3) دامپزشکی و دامپروری: تکنيک هاي هستهای کاربرد فراوانی در تشخيص و درمان بيماریهای دامی، توليد مثل، تغذيه دام ، اصلاح نژاد، بهداشت و ايمنسازی دارند.
4) دسترسي به منابع آب: شناسايی منبع آبی زيرزميني ، هدايت آبهای سطحی و زيرزمينی، کشف و کنترل نشت و ايمنی سدها و شيرينسازی آبهای شور از جمله کاربردهای انرژی هستهای در این حوزه است.
5) صنايع غذايی و کشاورزی: از انرژي هستهای در کشاورزی و صنايع غذايی برای تولید ابزارهای مقاوم به شوری و سرما، تولید میوههای بدون هسته، افزایش ماندگاری محصولات کشاورزی، مبارزه با آفات محصولات کشاورزی و تولید گونههای پرمحصول و حفظ ذخایر ژنتیکی استفاده میشود.
6) صنعت و معدن: از موارد استفاده انرژی هستهای در صنعت میتوان به نشتيابی با اشعه و بررسی جوشكاری در لولههای نفت و گاز، دبیسنجی پرتویی (سنجش شدت تشعشات، نور و فيزيك امواج)، سنجش پرتويی ميزان سائيدگی يا خوردگی قطعات مختلف در حين كار، تهيه و توليد چشمههای پرتوزائی كبالت و ايريديم، بررسی و نظارت بر كورههای مذاب و شيشهسازی، بهبود فرآيندها، اندازهگيری دقيق در مورد سطحسنجی، ضخامتسنجی، رديابی، آزمايشهای كنترل كيفی، ايجاد واكنشهای شيميايی موردنظر و كاهش هزينههای توليد و افزايش كيفيت قطعات اتومبيل نام برد. از جمله موارد استفاده انرژی هستهای در معدن عبارتند از: چگاليسنجی موادمعدنی با اشعه، كشف عناصر ناياب در معادن، عمريابی صخرهها و معادن با كربن 14، جداسازی فلزات سنگين از گياهان دارويی، تعيين مشخصات و تشكيلات زيرزمينی براي تعيين محل دقيق حفاریها.
7) نفت: تکنیکهای هستهای در صنعت نفت دارای کاربرد و اهمیت بسیار است. برخی از کاربردهای انرژی هستهای در صنعت نفت عبارتند از: تشخیص تفاوت میزان ذخایر نفتی در نقاط مختلف، استفاده از تابش نوترونی برای تعیین عناصر موجود و میزان آنها در مواد نفتی به جا مانده از کشتیهای حامل و شناسایی منشأ آلودگی، علامتگذاری ايزوتوپی ابتدای انتقال محمولههای نفتی، ردیابی ايزوتوپی مواد پتروشيمی و آمادهسازی آنها در قسمتهای مختلف پالایشگاه و تعیین درجه خلوص مواد نفتی تصفيه شده.
سایت سرزمین آریایی این روز به همه هموطنان ایرانی تبریک می گوید
منبع : Nikoo