زیبایی تاریخ در آق البلاغ بجنورد
قلعه آق البلاغ بجنورد
قلعه آقالبلاغ شهرستان بروجرد یکی از آثار تاریخی به جامانده از روزگار کهن بوده که چون نگینی در بستر طبیعت بکر و آرام این شهرستان استوار شده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)منطقه لرستان، این قلعه در فاصله 24 کیلومتری محور بروجرد- اراک قلعهای استوار شده که اثری گرانبها و ارزشمند از روزگاران کهن است.
این قلعه تاریخی به نام آقالبلاغ و قلعه پرویزخان شهرت دارد و در کنار روستای آقالبلاغ شهرستان بروجرد بنا شده است، بنابر اطلاعات حاصله این قلعه که چون نگینی در بستر طبیعت بکر و آرام استوار شده، به فرمان یکی از اعیان منطقه احداث و به عنوان اقامتگاهی زیبا و استراحتگاهی تابستانی مورد استفاده بوده، دارای چهار برج است و همانند بسیاری از قلعههای ایرانی دارای یک در ورودی با دو لنگه در چوبی بوده که در طرفین درگاه دو خواجهنشین احداث شده و باگذر از این ورودی به یک دالان مسقف و سپس حیاط مرکزی مرتبط میشود که خود به دو بخش نسبتاً مجزا تقسیم میشود.
در قسمت سالم‌تر بنا که شواهد، مبینالحاقی بودن آن در دورههای پس از ساخت بوده، دو طبقه احداث شده و طبقه زیرین شامل یک اصطبل ستوندار با طاق‌های آجری است که به طرز ماهرانهای اجرا شده است.
طبقه فوقانی دارای یک ایوان به ارتفاع 60 سانتیمتر از کف حیاط بوده که نمای آن را با سه طاق نیم دایره آجری در کمال سادگی آراستهاند.
در پشت این فضای نیمه باز یک پس تالار پنجدربی و در طرفین آن دو طاق قرینه ایجاد که نمای بیرونی آن با تزئینات آجری و طاق‌های قوسی نیم دایرهای مزین شده است.
سایر مکان‌های لازم مانند مطبخ، تنور، خانه انبار علوفه و ... در قسمت چپ ورودی اصلی احداث و تمامی فضاهای لازم برای اسکان و زندگی را تکمیل میکند.
این بنای تاریخی به شماره 4366 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، قلعه آقالبلاغ به لحاظ معماری و ارزش و اعتبار تاریخی، ارزشمند بوده که در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسید.
بستر و تپهای که قلعه در آن احداث شده محوطه تاریخی بوده و این قلعه متعلق به مرحوم پرویزخان از اعیان و خوانین آن منطقه بوده است.
این قلعه دارای چهار برج بوده که در چهار کنج آن احداث شده و همانند بسیاری از قلعههای ایرانی دارای یک ورودی رفیع با در دولنگهای چوبی و تزئینات آجری است.
بخشهای داخلی این قلعه در گذشته دو حیاط داشته که متأسفانه بخش داخلی آن آسیب جدی دیده و بخش عمده روند مرمت و بازسازی آن روی بخش داخلی است.
ضلع غربی در سالها پیش براساس مستندات دوران قارجار تجدید بنا شده ولی بر اساس شواهد، قلعه از قدمت بیشتری برخوردار است. به لحاظ اجتماعی این قلعه محل استقرار نوعی حکمرانی ملاک محلی بوده که هم احشام مربوط به مالک در بخشی از قلعه نگهداری میشده و هم از یک نقطه بالا بر روستا و اراضی پیرامون اشراف داشته است.
این قلعه در کنار قلعه دهکرد واقع بوده که در نزدیکی آنها راه ارتباطی وجود داشته که در گذشته از همین راه تردد صورت میگرفته است. پس از احداث مسیر اصلی جاده بروجرد- اراک، این راه تبدیل به راه فرعی شده و احداث این قلعه به دلیل مسائل امنیتی بوده است.
این قلعه محل استقرار و اسکان خوانین منطقه و همچنین محلی برای حفظ اموال و نظارت بر املاک و جمعآوری اقلام باغی بوده است.
فضای قلعه معمولاً ساختاری درونگرا داشته که دارای یک حیاط مرکزی بوده و پیرامون کل قلعه را فضاهای مسقف محصور کرده و ضلع غربی یک بخش مسکونی دارد که یک آغل بزرگ و درطرفین آن فضاهای دیگر برای استفاده وجود داشته است.
گردآوری:سرزمین آریایی
منبع ایسنا
